سایت رسمی حفظ و نشر آثار علامه حضرت آیت الله حاج محمد هادی معرفت (قدس سره)

التفسیر و المفسّرون فی ثوبه القشیب

این كتاب پس از مقدمهٔ كوتاه در سه بخش تنظیم یافته است. بخش اوّل شامل مباحثی مفهوم شناسانه در مورد واژه تفسیر و مباحثی پیرامون آن، بخش دوم مراحل پنجگانهٔ تفسیر و بخش سوم به روش‌های تفسیری اختصاص دارد.

مؤلف محترم پس از بیان مقدمه‌ای كوتاه در مورد جریان تفسیر و ضرورت توجه ویژه به شیوهٔ سلف صالح در فهم قرآن، در بخش اوّل به مباحث واژه‌شناسی تفسیر و تفاوتش با تأویل و ترجمه می‌پردازد. از علوم مورد نیاز مفسّر یاد می‌كنند و بر توهّم انحصار تأویل قرآن به خدا و توقیفی بودن تفسیر قرآن خط بطلان می‌كشند. مراد از تفسیر به رأی را توضیح داده، به حجیت ظواهر قرآن می‌پردازند. از روش قرآن در انتقال و بیان مطالب یاد كرده و بحث مستوفایی در ترجمهٔ قرآن آغاز می‌كنند؛ مشروعیت، امكان و روش‌های ترجمه، نظریات فقهای شیعه و سنی در این خصوص و نقد و ارزیابی ترجمه‌ها از جمله مطالب این بخش است.

استاد معرفت در بخش دوم كتاب به پنج مرحلهٔ تفسیر اشاره و به مباحث محوری هر مرحله می‌پردازند.

 ایشان تفسیر در عهد رسالت و دوران صحابه و تابعان و تفسیر در دوران اهل‌بیت‌(ع) و عهد تدوین را پنج مرحلهٔ تفسیر می‌دانند و در بخش سوم كتاب كه زیر مجموعهٔ مرحلهٔ پنجم تفسیر است، دو روش«تفسیر بالمأثور» و«تفسیر اجتهادی» را مورد بررسی قرار داده‌اند. ایشان روش اول را به چهار‌گونه تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر قرآن به سنت، تفسیر به قول صحابی و تفسیر به قول تابعی تقسیم كرده‌اند؛ به آفات تفسیر به مأثور اشاره و ضعف اسناد، وضع و دستبرد در روایات و اسرائیلیات را سه آفت بزرگ این روش تفسیری می‌شمرند. معظم‌له با بیان اسباب و علل دستبرد در روایات و تتبع جریان شناسانه از رواج اسرائیلیات در منابع تفسیری و حدیثی اسلامی، به معرفی چهره‌های شاخص،ورود این آفت به حوزهٔ تفسیر و حدیث پرداخته،نمونه‌هایی از تفسیرهای اسرائیلی را در منابع تفسیری مسلمانان به‌طور مستوفی ذكر و ریشه‌های اسرائیلی بودن تفسیرهای مزبور را در منابع اهل كتاب نشان داده‌اند.

معظم له در ادامه به معرفی سی اثر مهم از تفاسیر روایی شیعه و سنی می‌پردازند و قیمت و جایگاه آنها را مورد بررسی و پژوهش قرار می‌دهند.

حضرت استاد در مباحث مربوط به روش تفسیر اجتهادی، ضمن بیان تعریفی از این روش تفسیری، به انواع تفاسیر اجتهادی اعم از فقهی و جامع می‌پردازند.سپس به تفاسیر جامع معاصر و نوع گرایش علمی و اجتماعی كه دارند، پرداخته اند.ایشان در ذیل هر عنوان به معرفی مهم‌ترین تفاسیر معاصر اهتمام نموده‌اند.

معظم‌له در تعقیب مباحث این بخش،از تفاسیر ادبی، لغوی، متشابهات، تفاسیر مختصر، تفاسیر عرفانی (رمزی و اشاری) نام برده و مهم‌ترین تفاسیر هر گرایش را معرفی كرده‌اند.

بسیاری از مبانی و نظریات استاد معرفت در عرصهٔ مختلف تفسیر و روش‌های تفسیری، شخصیت‌ها و كتب مفسّران در این كتاب مطرح شده است.

ترجمه ی این کتاب همراه با اضافاتی با نام «تفسیر و مفسران» چاپ شده است.

مشاهده ی متن کتاب در سایت noorlib.ir

توضیحات

زیر مجموعه: معرفی کتاب ها

دسته: التفسیر و المفسرون

بازدید: 9119